O przestępstwach znęcania się fizycznego, czy psychicznego, o innych formach nękania takich jak stalking trzeba mówić i pisać ja najwięcej, aby ofiary w razie czego wiedziały co mogą zrobić, żeby chronić siebie i osoby najbliższe.
Wielokrotnie na blogu poruszałam tę tematykę, choć nie jest to ani łatwe, ani lekkie i przyjemne. Ilekroć siadałam do napisania posta, który dotyczy przemocy zawsze dreszcz przechodził mi po plecach i tak pozostało do dzisiaj.
Tym bardziej, że moja wiedza nie jest wiedzą teoretyczną. Wielokrotnie miałam do czynienia na niwie zawodowej z takimi sprawami i wiem od środka jak to naprawdę wygląda.
Oczywiście prawo przewiduje przepisy, które mają chronić ofiarę. Sęk w tym, aby były w praktyce wykorzystywane, a z tym jak wiadomo różnie bywa.
Tym razem postanowiłam napisać o zakazie zbliżania się i kontaktowania, aby osoby pokrzywdzone wiedziały, że istnieje taka mozliwość.
Jest to środek karny, który umocowanie znajduje w przepisach Kodeksu karnego. Powiada on, że Sąd może orzec zakaz przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, kontaktowania się z określonymi osobami, zbliżania się do określonych osób lub opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu, jak również nakaz okresowego opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym, w razie skazania za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności na szkodę małoletniego lub inne przestępstwo przeciwko wolności oraz w razie skazania za umyślne przestępstwo z użyciem przemocy, w tym zwłaszcza przemocy wobec osoby najbliższej.
Zakaz lub nakaz może być połączony z obowiązkiem zgłaszania się do Policji lub innego wyznaczonego organu w określonych odstępach czasu, a zakaz zbliżania się do określonych osób – również kontrolowany w systemie dozoru elektronicznego.
Sąd orzeka także zakaz przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, kontaktowania się z określonymi osobami, zbliżania się do określonych osób lub opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu, jak również nakaz okresowego opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym, w razie skazania na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności na szkodę małoletniego. Zakaz lub nakaz może być połączony z obowiązkiem zgłaszania się do Policji lub innego wyznaczonego organu w określonych odstępach czasu, a zakaz zbliżania się do określonych osób – również kontrolowany w systemie dozoru elektronicznego.
Sąd może orzec zakaz przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, kontaktowania się z określonymi osobami, zbliżania się do określonych osób lub opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu dożywotnio w razie ponownego skazania sprawcy w warunkach dotyczących przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajowości na szkodę małoletniego.
W razie orzeczenia nakazu okresowego opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym za przestępstwa określone w rozdziałach sąd orzeka na ten sam okres zakaz zbliżania się do pokrzywdzonego.
Orzekając zakaz zbliżania się do określonych osób, sąd wskazuje odległość od osób chronionych, którą skazany obowiązany jest zachować.
Orzekając nakaz okresowego opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym, sąd określa termin jego wykonania.
Jeśli chodzi o zakaz zbliżania się, najczęściej jest to określane w postaci odległości w metrach, powodujących, że sprawca przestępstwa do pokrzywdzonego nie może zbliżyć się na odległość właśnie określoną w tychże metrach.
Zakaz taki uzyskuje się w wyroku karnym wydanym przez Sąd, oczywiście jeśli spełnione są przesłanki do orzeczenia takiego środka karnego. Innymi słowy musi toczyć się postępowanie karne przed sądem przeciwko określonej osobie i wobec tej osoby musi zapaść wyrok przewidujący tenże zakaz zbliżania się.
Natomiast co istotne, taki zakaz zbliżania się może być zastosowany także na etapie postępowania przygotowawczego. Prowadzący postępowanie prokurator może sięgnąć po taki środek wydając w tym zakresie stosowne postanowienie.
Oczywiście zdarzają się sytuacje, kiedy sprawca przestępstwa narusza orzeczony wobec niego zakaz zbliżania, co wówczas?
Naruszenie obowiązku powstrzymania się od zakazu zbliżania się do określonych osób stanowi przestępstwo. Zgodnie z art. 244 kodeksu karnego, kto nie stosuje się do orzeczonego przez sąd zakazu kontaktowania się z określonymi osobami, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Zatem jeśli nastąpi naruszenie tego zakazu, wówczas osoba pokrzywdzona niezwłocznie powinna powiadomić o tym prokuraturę lub policję, aby zostały podjęte właściwe kroki przeciwko sprawcy w kierunku popełnienia przestępstwa, o którym mowa powyżej.