Świetnie, że mamy piękne lato, okres wakacji, wyjazdów i odpoczynku. W te upalne dni dbamy o siebie, zakładając lekkie, przewiewne ubrania, nieraz chłodząc się w cieniu, przebywanie często w klimatyzowanych pomieszczeniach, uzupełniając płyny.

Dlaczego tak robimy? To proste, jak upał nam doskwiera i nienajlepiej się czujemy postępujemy tak, żebyśmy zapewnili sobie komfort naszej egzystencji.

Czas wakacji to także okres, kiedy wyjeżdżamy i dla niektórych nagle powstaje problem co zrobić z psem lub kotem? Przecież nie wszędzie można zwierzaki zabrać ze sobą, bo to jest kłopot i utrudnienie. Niektórzy więc oddają zwierzęta do schronisk i już nigdy nie wracają, albo co gorsza porzucają gdzieś w lesie, nawet przywiązując do drzew.

Niestety ta praktyka jest obecna nie tylko w okresie letnim, ale występuje przez cały rok.

Wiemy też, bo często słyszymy, czy czytamy, że ludzie znęcają się nad zwierzętami. Wtedy wielokrotnie reagujemy oburzeniem, jak ktoś mógł tak uczynić. Niestety taka jest rzeczywistość.

Na blogu „Prawa strona kobiety” ukazało się sporo wpisów dotyczących zwierząt, przypominając, że są to istotny tak samo jak my  cierpiące, odczuwające ból, tęskniące za swoimi opiekunami.

Myślę, że warto poruszać te kwestie przy każdej nadarzającej się okazji, jeśli choćby w niewielkim zakresie przemówi to do ludzkiej wyobraźni.

Zdecydowałam się napisać kilka zdań, o tym co nakazuje, a czego zakazuje prawo w zakresie traktowania zwierząt i jakie mogą być konsekwencje w przypadku naruszenia obowiązujących przepisów.

Wobec tego należy pochylić się nad ustawą o ochronie zwierząt. Ustawa ta już na początku określa podstawowe obowiązki wobec zwierząt. I tu pojawia się zasadniczy przepis, powiadający, że zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna jest do odczuwania cierpienia i nie jest rzeczą. Człowiek jest mu winien poszanowanie, ochronę i opiekę.

Jakie to proste i zrozumiałe. Nie trzeba być prawnikiem, ani wielce wyedukowanym, żeby pojąć, jakie jest przesłanie tej ustawy. Tylko niektórzy niestety zapominają, twierdząc, o zgrozo, że zwierzę to rzecz.

Idąc dalej ustawa nakłada obowiązek humanitarnego traktowania zwierząt. To humanitarne traktowaniu zwierząt oznacza uwzględnianie potrzeb zwierzęcia i zapewnienie mu opieki i ochrony.

Czy jest w tym coś nadzwyczajnego? Zdecydowanie nie.

Czy humanitarne traktowanie zwierząt wymaga jakiś szczególnych umiejętności? Zdecydowanie nie.

Wystarczy traktować zwierzęta jak istoty żyjące, a jak się je posiada naprawdę niewiele wysiłku trzeba włożyć, żeby żyły szczęśliwe, radosne, żeby czuły się zaopiekowane, bez bólu i cierpienia.

Czy pielęgnacja tych stworzeń, którym poświęcony jest dzisiejszy wpis, jest czymś nadzwyczajnym?

Zdecydowanie nie.

Ustawa o ochronie zwierząt definiuje to pojęcie, powiadając, że przez pielęgnację  rozumie się wszystkie aspekty relacji pomiędzy człowiekiem a zwierzęciem, w szczególności uruchamiane przez człowieka zasoby materialne i niematerialne, aby uzyskać i utrzymać u zwierzęcia stan fizyczny i psychiczny, w którym najlepiej ono znosi warunki bytowania narzucone przez człowieka. Jakie to proste, wystarczy wdrożyć do codziennego życia i postępowania w stosunku do zwierzaka z którym mamy do czynienia.

Właściwe warunki bytowania to takie, gdzie zapewnienia się zwierzęciu możliwości egzystencji, zgodnie z potrzebami danego gatunku, rasy, płci i wieku.

Czego przede wszystkim zakazuje prawo?

Zabrania się zabijania zwierząt, z wyjątkiem sytuacji, o których mówią przepisy, ale tym wyjątkom poświęcę osobny wpis, skupiając się dzisiaj na konkretnych zakazach, nakazach i obowiązkach.

Zabrania się znęcania nad zwierzętami.

Przez znęcanie się nad zwierzętami należy rozumieć zadawanie albo świadome dopuszczanie do zadawania bólu lub cierpień, a w szczególności:

1. umyślne zranienie lub okaleczenie zwierzęcia, niestanowiące dozwolonego prawem zabiegu lub procedury w rozumieniu ustawy o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych, w tym znakowanie zwierząt stałocieplnych przez wypalanie lub wymrażanie, a także wszelkie zabiegi mające na celu zmianę wyglądu zwierzęcia i wykonywane w celu innym niż ratowanie jego zdrowia lub życia, a w szczególności przycinanie psom uszu i ogonów (kopiowanie),
2. znakowanie zwierząt stałocieplnych przez wypalanie lub wymrażanie,
3. używanie do pracy albo w celach sportowych lub rozrywkowych zwierząt chorych, a także zbyt młodych lub starych oraz zmuszanie ich do czynności, których wykonywanie może spowodować ból,
4. bicie zwierząt przedmiotami twardymi i ostrymi lub zaopatrzonymi w urządzenia obliczone na sprawianie specjalnego bólu, bicie po głowie, dolnej części brzucha, dolnych częściach kończyn,
5. przeciążanie zwierząt pociągowych i jucznych ładunkami w oczywisty sposób nieodpowiadającymi ich sile i kondycji lub stanowi dróg lub zmuszanie takich zwierząt do zbyt szybkiego biegu,
6. transport zwierząt, w tym zwierząt hodowlanych, rzeźnych i przewożonych na targowiska, przenoszenie lub przepędzanie zwierząt w sposób powodujący ich zbędne cierpienie i stres,
7. używanie uprzęży, pęt, stelaży, więzów lub innych urządzeń zmuszających zwierzę do przebywania w nienaturalnej pozycji, powodujących zbędny ból, uszkodzenia ciała albo śmierć,
8. dokonywanie na zwierzętach zabiegów i operacji chirurgicznych przez osoby nieposiadające wymaganych uprawnień bądź niezgodnie z zasadami sztuki lekarsko-weterynaryjnej, bez zachowania koniecznej ostrożności i oględności oraz w sposób sprawiający ból, któremu można było zapobiec,
9. złośliwe straszenie lub drażnienie zwierząt,
10. utrzymywanie zwierząt w niewłaściwych warunkach bytowania, w tym utrzymywanie ich w stanie rażącego zaniedbania lub niechlujstwa, bądź w pomieszczeniach albo klatkach uniemożliwiających im zachowanie naturalnej pozycji,
11. porzucanie zwierzęcia, a w szczególności psa lub kota, przez właściciela bądź przez inną osobę, pod której opieką zwierzę pozostaje,
12. stosowanie okrutnych metod w chowie lub hodowli zwierząt,
13. organizowanie walk zwierząt,
14. obcowanie płciowe ze zwierzęciem (zoofilia),
15. wystawianie zwierzęcia domowego lub gospodarskiego na działanie warunków atmosferycznych, które zagrażają jego zdrowiu lub życiu,
16. transport żywych ryb lub ich przetrzymywanie w celu sprzedaży bez dostatecznej ilości wody umożliwiającej oddychanie,
17. utrzymywanie zwierzęcia bez odpowiedniego pokarmu lub wody przez okres wykraczający poza minimalne potrzeby właściwe dla gatunku.

Sami teraz zobaczcie ile takich przypadków znęcania występuje, bądź może wystąpić. Dlatego też tak precyzyjnie i w całości zacytowałam ten przepis, żeby pokazać, jak wiele sytuacji musi prawo „napiętnować”, żeby chronić istoty żywe, jakimi są zwierzaki.

Mało tego zwrócę uwagę na pewien zabieg legislacyjny, który widnieje w tym przepisie. Mianowicie wymienione przypadku poprzedzone są sformułowaniem „w szczególności”.

Czy wiecie co to oznacza? Oznacza to, że  jest to katalog otwarty, a tych przypadków może być znacznie więcej, które mogą zostać zakwalifikowane jako znęcanie, a dzięki temu sprawca może zostać pociągnięty do odpowiedzialności karnej.

Skąd w ogóle biorą się takie przypadki jak m.in. opisane w ustawie. Najczęściej w życiu tak jest, że prawo podąża  za życiem. To jest związane z rozwojem ludzkim, zmianami jakie następują w rzeczywistości, ale także w sposobie postępowania człowieka, z rozwojem techniki, itp. Pamiętacie zapewne, że kiedyś mało kto przejmował się, że psy przywiązywane są do budy łańcuchami, że włóczyły się bezpańskie koty, często głodne i okaleczone, że na targach zwierząt przechowywano je w okrutnych warunkach. Sytuacji okrutnego traktowania zwierząt było bardzo dużo i uznawane było, że takie są zwyczaje, takie jest życie, a człowiek jest panem świata i wszystko może.

Na szczęście nastały czasy, kiedy wreszcie pomyślano, że człowiek nie jest panem świata, a zwierzęta nie są rzeczami, ani niewolnikami. Dlatego też powstały przepisy, które przytaczam.

Dodatkowo chciałabym jeszcze opisać co ustawodawca rozumie poprzez:

1. okrutne traktowanie – rozumie się przez to wymienione w ustawie przypadki znęcania się nad zwierzętami oraz inne postępowanie właściciela bądź innej osoby, prowadzące do skutków porównywalnych ze skutkami znęcania się,
2. przeciążanie zwierząt – rozumie się przez to zmuszanie do nadmiernego wysiłku energetycznego, nieodpowiadającego możliwościom kondycyjnym zwierzęcia ze względu na jego stan fizyczny i zdrowotny,
3. rażące zaniedbania – rozumie się przez to drastyczne odstępstwo od określonych w ustawie norm postępowania ze zwierzęciem, a w szczególności w zakresie utrzymywania zwierzęcia w stanie zagłodzenia, brudu, nieleczonej choroby, w niewłaściwym pomieszczeniu i nadmiernej ciasnocie;
4. szczególne okrucieństwo – rozumie się przez to przedsiębranie przez sprawcę działań charakteryzujących się drastycznością form i metod, a zwłaszcza działanie w sposób wyszukany lub powolny, obliczony z premedytacją na zwiększenie rozmiaru cierpień i czasu ich trwania;
5. uwięzi – rozumie się przez to wszelkie urządzenia mechaniczne krępujące swobodę ruchów zwierzęcia, w zakresie możliwości przemieszczania się ponad ustalony zakres, jak też niektóre urządzenia do kierowania ruchami zwierzęcia w sposób zamierzony przez człowieka.

Osobny rozdział został poświęcony zwierzęciem domowym.

 I tak: kto utrzymuje zwierzę domowe, ma obowiązek zapewnić mu pomieszczenie chroniące je przed zimnem, upałami i opadami atmosferycznymi, z dostępem do światła dziennego, umożliwiające swobodną zmianę pozycji ciała, odpowiednią karmę i stały dostęp do wody.

Zabrania się trzymania zwierząt domowych na uwięzi w sposób stały dłużej niż 12 godzin w ciągu doby lub powodujący u nich uszkodzenie ciała lub cierpienie oraz niezapewniający możliwości niezbędnego ruchu. Długość uwięzi nie może być krótsza niż 3 m.

Osoba, która napotka porzuconego psa lub kota, w szczególności pozostawionego na uwięzi, ma obowiązek powiadomić o tym najbliższe schronisko dla zwierząt, straż gminną lub Policję.

Co grozi tym, którzy zabijają lub znęcają się nad zwierzętami, czy też je porzucając?

Kto zabija, uśmierca zwierzę albo dokonuje uboju zwierzęcia z naruszeniem odpowiednich przepisów ustawy podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Tej samej karze podlega ten, kto znęca się nad zwierzęciem.

Jeżeli sprawca czynów określonych powyżej  działa ze szczególnym okrucieństwem podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Sąd może orzec tytułem środka karnego zakaz posiadania wszelkich zwierząt albo określonej kategorii zwierząt w razie skazania za przestępstwa, które wskazałam powyżej.

Sąd orzeka tytułem środka karnego zakaz posiadania wszelkich zwierząt albo określonej kategorii zwierząt w razie skazania za przestępstwa opisane w ustawie.

Jeżeli sprawca popełnił przestępstwa, w związku z wykonywaniem zawodu, prowadzeniem działalności lub wykonywaniem czynności wymagających zezwolenia, które są związane z wykorzystywaniem zwierząt lub oddziaływaniem na nie, sąd może orzec tytułem środka karnego zakaz:

1. wykonywania wszelkich lub określonych zawodów,
2. prowadzenia wszelkiej lub określonej działalności lub
3. wykonywania wszelkich lub określonych czynności wymagających zezwolenia,  które są związane z wykorzystywaniem zwierząt lub oddziaływaniem na nie.

Jeżeli sprawca popełnił przestępstwo, o którym mowa w ustawie, w związku z wykonywaniem zawodu, prowadzeniem działalności lub wykonywaniem czynności wymagających zezwolenia, które są związane z wykorzystywaniem zwierząt lub oddziaływaniem na nie, sąd orzeka tytułem środka karnego zakaz:

1. wykonywania wszelkich lub określonych zawodów,
2. prowadzenia wszelkiej lub określonej działalności lub
3.  wykonywania wszelkich lub określonych czynności wymagających zezwolenia które są związane z wykorzystywaniem zwierząt lub oddziaływaniem na nie.

Długi ten wpis, prawda? Skoro dotarliście do końca oznacza, że los zwierząt nie jest wam obojętny, co mnie bardzo cieszy.

Jeśli choćby taki wpis spowoduje świadomość prawną w zakresie ochrony zwierząt, nawet powiadomienie Policji o sytuacjach, które być może byliście świadkami znęcania się nad zwierzętami i dzięki temu, że powiadomiliście Policję choć jedna istota zostanie uratowana, to już jest sukces.

Każde  życie jest ważne i każdej istocie warto poświęcić czas i uwagę, jeśli jest to konieczne, żeby uratować ją przed złym losem.

Oczywiście będę wracała do tematyki ochrony nad zwierzętami, bo myślę, że jest to bardzo istotna kwestia, bo dotyczy najbardziej cennej wartości jaką jest życie.

Pozdrawiam Was serdecznie i życzę miłego dnia.