Mamy pełnię lata i piękną słoneczną pogodę. Wielu z Was zapewne wypoczywa i pławi się w jeziorach, morzach lub oceanach. Inni być może spędzają czas w górskich klimatach, a jeszcze inni odpoczywają u rodziny „pod gruszą”. To bardzo dobrze, bo po pracowitych miesiącach należy się stan odpoczynku, który jak ktoś chce można nazwać „stanem letniego spoczynku”, gdzie odpoczywamy, opalamy się i robimy to co chcemy. Sprawia to zapewne  dużo przyjemności i jest potrzebne żeby zregenerować nasze piękne ciała i umysły przed nadchodzącymi pracowitymi dniami w pracy i w domu. Ten letni czas chętnie poświęciłabym jedynie urokom wakacji, podróżowania i nic nie robienia, ale mój blog przestałby mieć wówczas cokolwiek wspólnego z prawem i tym do czego został stworzony. Choć jak Wiecie, często robię odstępstwa od tej zasady.

Wobec tego, tym razem nie o stanie spoczynku na wakacjach, a o stanie spoczynku według prawa. Tyle się o tym ostatnio mówi i opisuje w różnych mediach, że postanowiłam nieco przybliżyć tę instytucję i wyjaśnić co to w ogóle jest i jakich zawodów dotyczy.

Stan spoczynku najogólniej rzecz ujmując jest to status prawny osoby związanej stosunkiem służbowym, pracy bądź stanem kapłańskim, uzyskany po przekroczeniu określonego wieku lub na skutek stanu zdrowia. To jest stan prawny odpowiadający emeryturze pracowniczej, nie mniej jednak przysługujący tylko niektórym zawodom. Uprawnienie do przejścia w stan spoczynku określa ustawodawca, a przysługuje m.in:

1. Żołnierzom Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej na mocy Ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych. Dotyczy to żołnierzy zwolnionych z zawodowej służby wojskowej, którzy ze względu na wiek albo stan zdrowia nie podlegają obowiązkowi służby wojskowej, przenosi się w stan spoczynku. Żołnierze wówczas mogą posługiwać się posiadanym stopniem wojskowym z określeniem „w stanie spoczynku,
2. Sędziom na podstawie Ustawy – Prawo o ustrojów sądów powszechnych oraz w myśl Ustawy o Sądzie Najwyższym.
3. Prokuratorom na podstawie Ustawy – Prawo o prokuraturze. Prokuratorzy przechodzą w stan spoczynku na zasadach podobnych do sędziów,
4. Duchownym w Kościele rzymskokatolickim (biskup senior to biskup diecezjalny lub biskup pomocniczy, który przeszedł w stan spoczynku, np. osiągnął wiek emerytalny, jego zdrowie nie pozwala na wykonywanie urzędu lub istnieje inna przeszkoda).

Co to jest stan spoczynku?

Ten stan nie jest tak na prawdę emeryturą, bowiem będąc w tym stanie występują pewne ograniczenia, które nie dotyczą osób przebywających na emeryturze.

Nazwałabym to tak, że jest to stan odpoczynku po osiągnięciu pewnego wieku lub ze względów zdrowotnych po pełnionej służbie.

Omawiając tę instytucję na przykładzie sędziów można powiedzieć, że sędzią jest się do końca życia, choć wiadomo, że w stanie spoczynku sędzia nie orzeka już w sprawach znajdujących się w sądzie. Ponieważ tak jak wspomniałam, sędzią się jest do końca życia, będąc w stanie spoczynku, sędzia winien postępować tak, aby nie uchybić godności sędziego. Pozostaje też przez cały czas osobą publiczną i nie korzysta z pełni praw, które przysługują osobom na emeryturze, choćby poprzez to, że nie może prowadzić działalności zarobkowej bez zgody sądu. Podlega także przez cały czas stanu spoczynku odpowiedzialności dyscyplinarnej jeśli w tym okresie uchybi godności sędziego.

Sędziowie do końca życia podlegają niejako podwójnemu karaniu: dyscyplinarnemu i kodeksowemu. Z pełnieniem urzędu sędziego wiążą się szczególne obowiązki, zakazy i nakazy, którymi kierują się w życiu prywatnym i zawodowym. Te zasady obowiązują sędziego również w stanie spoczynku. Takich obostrzeń i odpowiedzialności nie ma żadna inna grupa zawodowa. Będąc bowiem na emeryturze, w zasadzie można robić co się chce, można też wykonywać dodatkową pracę zarobkową, czego nie da się robić będąc w stanie spoczynku bez stosownej zgody.

Stan spoczynku wiąże się z otrzymywaniem co miesięcznego uposażenia, przy czym wysokość tego uposażenia regulują stosowne przepisy. Zapewne w wielu przypadkach kwota uposażenia jest znacznie wyższa niż emerytura, ale to się wiąże m.in. z wysokością osiąganych wcześniej zarobków, oraz z ograniczeniami, zakazami i nakazami będąc w tym stanie już do końca życia.

Dzisiaj, jak widać, taki krótki wpis, bo ja nie mam możliwości przejść w stan spoczynku, a jedynie będę korzystała z emerytury, jak przyjdzie ten odpowiedni moment. Choć przy prowadzeniu własnej firmy, wysokość tej emerytury wygląda bardzo marnie, więc biorę się do pracy, aby jednak zarobić na swoje utrzymanie. Zatem czas dotyczący wpisu na blogu dzisiaj ograniczyłam, co zapewne będzie mi przez Was wybaczone, bo przecież doskonale Wiecie, że samo się nie zrobi i samo się nie zarobi.