Zasiedzenie to jedna z instytucji prawa cywilnego, dotycząca nabycia własności rzeczy poprzez długotrwałe i faktyczne posiadanie i nie mająca nic wspólnego z siedzeniem na kanapie, czy krześle.
Zasiedzenie dotyczy każdej rzeczy. W ten sposób można stać się właścicielem zarówno rzeczy ruchomych jak i nieruchomości. Można też zasiedzieć służebność gruntową, na pewnych warunkach także użytkowanie wieczyste. Pamiętać jednak należy, że ten sposób wejścia we własność dotyczy jedynie tego co może być przedmiotem prawa własności.
Zasiedzenie nieruchomości.
Oczywiście jest możliwe, ale wówczas, gdy posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem posiada ją nieprzerwanie od dwudziestu lat jako posiadacz samoistny działając w dobrej wierze. Posiadacz nieruchomości, będący w złej wierze nabywa nieruchomość, jeśli ją nieprzerwanie posiadał od trzydziestu lat.
Zasiedzenie ruchomości.
Też jest oczywiście możliwe. Wobec tego posiadacz rzeczy ruchomej nabywa własność, jeśli tę rzecz nieprzerwanie posiada od lat trzech jako posiadacz samoistny i działa w dobrej wierze. W przypadku ruchomości szczególnie ważne jest to, aby dobra wiara posiadacza istniała nie tylko w chwili nabycia, ale i przez cały trzyletni okres zasiedzenia. Oznacza to, że uzyskanie jakiejkolwiek i w jakiejkolwiek formie wiadomości o tym, że posiadacz jest osobą nieuprawnioną, powoduje, że działa w złej wierze, a to w konsekwencji wyklucza możliwość nabycia ruchomości poprzez zasiedzenie.
Co to jest dobra wiara?
To jest pojęcie, które definiuje przekonanie posiadacza, że rzecz jest w jego władaniu zgodnie z przysługującym mu prawem.
Co to jest zła wiara?
To jest pojecie, które definiuje przekonanie posiadacza i jego wiedzę, że dana rzecz, która jest w jego władaniu, nie przysługuje posiadaczowi i co do tej rzeczy istnieje prawowity właściciel. W przypadku nieruchomości, zła wiara nie wyklucza nabycia tej nieruchomości, ale tak jak napisałam powyżej, może to nastąpić dopiero po upływie trzydziestu lat.
Jak uzyskać stwierdzenie nabycia własności rzeczy przez zasiedzenie?
Dopóki nie upłynął terminy, które opisałam, posiadaczowi nie przysługuje żadne prawo do rzeczy. Dopiero jeśli są spełnione warunki, posiadacz może wystąpić z wnioskiem o stwierdzenie zasiedzenia. Z wnioskiem występuje się do sądu rejonowego właściwego dla miejsca położenia rzeczy.
Uczestnikiem postępowania oczywiście oprócz wnioskodawcy, powinien być przede wszystkim ostatni właściciel rzeczy. Wnioskodawca powinien podać wszystkich zainteresowanych w mającej się toczyć sprawie o zasiedzenie. Jeżeli ich nie wskazał, sąd poprzez ogłoszenia prasowe wzywa wszystkich zainteresowanych w sprawie do stawiennictwa, pod rygorem pominięcia w postępowaniu i stwierdzenia zasiedzenia na rzecz wnioskodawcy. Jeżeli w ciągu 3 miesięcy nikt się nie zgłosi lub nie udowodni skutecznie swego prawa własności, sąd stwierdzi zasiedzenie na rzecz wnioskodawcy, jeżeli uzna je za udowodnione.
Po uprawomocnieniu się postanowienia, posiadacz staje się właścicielem rzeczy, a w przypadku nieruchomości może żądać wpisu swego prawa własności do księgi wieczystej prowadzonej dla danej nieruchomości.