Mamy kilka sytuacji kiedy z powodów oczywistych zmieniamy nazwisko: wychodzimy za mąż albo rozwodzimy się i decydujemy się wrócić do nazwiska panieńskiego.

Zupełnie inaczej wygląda sytuacja, gdy mamy nazwisko, które delikatnie mówiąc, brzmi dziwnie, czy mało sympatycznie. To czasami może być uciążliwe w normalnym codziennym życiu. Nie brakuje sytuacji, kiedy nasze nazwisko jest np. przedmiotem drwin, niewybrednych dowcipów.

Czy można temu zaradzić? Tak, poprzez zmianę nazwiska.

Kwestia zmiany nazwiska uregulowana jest w ustawie o zmianie imienia i nazwiska.

Zmiana nazwiska oznacza zmianę na inne lub zmianę pisowni lub zmianę ze względu na formę właściwą dla rodzaju żeńskiego lub męskiego.

Zmiana o której mowa powyżej może być dokonana wyłącznie z ważnych powodów, w szczególności gdy dotyczy zmiany:

1. nazwiska ośmieszającego albo nielicującego z godnością człowieka,
2. na nazwisko używane,
3. na nazwisko, które zostało bezprawnie zmienione,
4. na nazwisko noszone zgodnie z przepisami prawa państwa, którego obywatelstwo również się posiada.

Te same zasady dotyczą także przypadku zmiany imion.

Innymi słowy, nie możemy liczyć na zmianę nazwiska, tylko dlatego, że mamy takie „widzimisię” lub przyszło nam to do głowy i teraz chcemy się inaczej nazywać. Nazwisko jest jednym z podstawowych danych identyfikujących osobę i zatem ta kwestia musi być stabilna. To oznacza, że nie można naruszać tej stabilności tylko dlatego, że coś się nam nie podoba lub nam nie pasuje.

Nazwisko historyczne

Na takie nazwisko nie mamy szans, zgodnie bowiem z przepisami, zmiany nazwiska nie dokonuje się w przypadku ubiegania się o zmianę na nazwisko historyczne, wsławione w dziedzinie kultury, nauki, działalności politycznej, społecznej albo wojskowej. Oczywiście jest w tej sytuacji wyjątek, a mianowicie osoba, która się ubiega o takie nazwisko, posiada członków rodziny o tym nazwisku.

Jakie są procedury?

Wniosek o zmianę nazwiska składa się do wybranego kierownika urzędu stanu cywilnego. Osoby, które mieszkają za granicą z takim wnioskiem mogą wystąpić do za pośrednictwem konsula RP.

Załatwienie formalności nie powinno trwać dłużej niż miesiąc, a w sprawach szczególnie skomplikowanych – dwa miesiące i bez zbędnej zwłoki.

Wniosek o zmianę nazwiska musi zawierać:

1. dane osoby, której dotyczy zmiana,
2. wskazanie kierownika urzędu stanu cywilnego, który sporządził akt urodzenia oraz akt małżeństwa (ten ostatni dokument jest potrzebny, wtedy, jeśli zmiana będzie dotyczyła tego aktu),
3. numer PESEL,
4. nazwisko, na jakie ma nastąpić zmiana,
5. adres do korespondencji,
6. uzasadnienie,
7. oświadczenie, że w tej sprawie nie był złożony wcześniej wniosek do innego kierownika urzędu stanu cywilnego lub nie została wydana wcześniej decyzja odmowna.

Decyzję o zmianie nazwiska bądź decyzję o odmowie zmiany wydaje kierownik urzędu stanu cywilnego, do którego został złożony wniosek.

W przypadku decyzji pozytywnej, zostaje ona natychmiast wykonana.

Zatem, jeśli faktycznie mamy nazwisko ośmieszające, będące przedmiotem drwin i kalumni, możemy złożyć wniosek o zmianę nazwiska i przy dochowaniu procedur wyżej opisanych jest oczywiście szansa na zmianę nazwiska i może dzięki temu na lepsze życie.