Od jakiegoś czasu dosyć często można usłyszeć o przypadkach, kiedy Polacy zmęczeni  kolejkami do zabiegów specjalistycznych świadczonych przez rodzimą ochronę zdrowia, decydują się na wyjazd zagraniczny w celu skorzystania  z usług medycznych . W ten sposób uzyskują świadczenia na które w Polsce muszą czekać kilka lat.

Oczywiście w takiej sytuacji rodzi się w głowie pytanie, czy jeżeli Polak zdecyduje się na przeprowadzenie jakiegoś zabiegu medycznego poza granicami kraju, między innymi z racji długiego czasu oczekiwania na ta samą usługę w Polsce, to NFZ powinien zrefundować koszty oraz wydatki  poniesione z pobytem zagranicą.

W tego typu przypadkach, które wystąpiły, NFZ nie kwapił się do zwrotu środków.

Z tego powodu pojawiły się doniesienia o sprawach sądowych. W jednej z nich w ubiegłym tygodniu Sąd Rejonowy dla Krakowa Śródmieście wydał wyrok zasądzający od NFZ kwotę stanowiącą równowartość poniesionych przez ubezpieczonego kosztów leczenia (zabieg usunięcia zaćmy z wszczepieniem miękkiej soczewki wewnątrzgałkowej) poza granicami kraju. Dodatkowo zasądził na rzecz pacjenta zwrot kosztów postępowania sądowego.

Według doniesień prasowych roszczenie zostało oparte na przepisach dyrektywy nr 2011/24/UE i funkcjonującą w prawie europejskim zasadę przesądzającą o dopuszczalności stosowania przepisów dyrektywy w przypadku upływu terminu na implementację , w sytuacji, gdy państwo członkowskie nie wdrożyło jej do swojego systemu prawnego.

Sąd w swoim orzeczeniu potwierdził jednoznacznie, że Polacy objęci ubezpieczeniem zdrowotnym uprawnieni są do korzystania z pomocy medycznej na terenie innego państwa członkowskiego, a nadto posiadają możliwość bezpośredniego dochodzenia uprawnień wynikających z tej dyrektywy przed sądami krajowymi – w przypadku odmowy przez NFZ zwrotu kwoty kosztów leczenia poza granicami kraju

Według Rządowego Centrum Legislacji przepisy dotyczące dyrektywy zaproponowane przez resort są wadliwe. Po pierwsze, zakładają, że NFZ będzie zwracał pieniądze za leczenie za granicą dopiero od momentu, kiedy wejdą w życie. Po drugie, że Fundusz może zawiesić wypłaty, jeśli mu zabraknie pieniędzy, ale chorym nie będą się należały odsetki. To narusza zasadę sprawiedliwości zapisaną w Konstytucji RP.

Spośród  polskich pacjentów tej kliniki w Czeskim Cieszynie ponad 50 złożyło już w NFZ wnioski o zwrot kosztów leczenia. Czas pokaże czy wyrok Sądu w Krakowie wywoła lawinę pozwów, ale dla pacjentów pojawi się alternatywa dla kolejek.