Kim jest pełnomocnik i czym jest udzielone pełnomocnictwo zapewne większość wie. Natomiast w dzisiejszych czasach życie jest na tyle dynamiczne i skomplikowane, że sami nie dalibyśmy rady zająć się wszystkimi sprawami. Wielokrotnie też dzieją się sytuacje, które wymagają posiadania stosownej wiedzy i doświadczenia.

Co wówczas najczęściej robimy?

Udzielamy pełnomocnictwa osobie, która pomoże nam zająć się konkretną sprawę, bądź też w naszym imieniu np. załatwi sprawę w urzędzie, banku, czy też będzie nas reprezentowała przed sądem.

W życiu zawodowym również spotykamy się na co dzień z instytucją pełnomocnictw. Sami wielokrotnie dysponujemy takowym i reprezentujemy naszą firmę, np. poprzez podpisywanie umów, podpisywanie różnych dokumentów, itp. Spotykamy się nieraz z reprezentantami naszych kontrahentów, którzy również działają na podstawie udzielonych im pełnomocnictw.

Także zapewne każdy z nas w ten czy inny sposób miał lub będzie miał do czynienia z pełnomocnikami i nie jest to żaden zaskakujący fakt. Nie jest także zaskoczeniem, że pełnomocnictwa mają różną postać i formę, ale o tym napiszę innym razem.

Dzisiaj chciałabym pokrótce opisać co zrobić, gdy pełnomocnik przekroczy zakres umocowania.

Mamy więc do czynienia z tzw. rzekomym pełnomocnikiem, czyli z  osobą, która dokonuje czynności prawnej jako pełnomocnik, działając bez umocowania albo przekraczając granice umocowania.

Wydawać by się mogło, że takie sytuacje w praktyce nie zdarzają się w ogóle lub bardzo rzadko. Otóż, rzeczywistość wygląda inaczej i przekroczenie umocowania przez pełnomocnika, bądź działanie w ogóle bez pełnomocnictwa nie stanowi odosobnionych przypadków.

Co się wówczas dzieje?

Przede wszystkim jeśli mamy wątpliwości, czy pełnomocnik na bazie udzielonego mu pełnomocnictwa mógł podjąć określone czynności, wówczas proponuję bardzo dokładnie przeanalizować treść owego dokumentu. To jest bardzo istotne, bowiem przekroczenie zakresu umocowania należy oceniać na podstawie treści samego pełnomocnictwa.

Przykładowo, jeżeli osoba zawiera umowę w cudzym imieniu, czyli na rzecz mocodawcy, a nie posiada stosownego umocowania lub przekracza zakres pełnomocnictwa, wówczas ważność zawartej umowy zależy od potwierdzenia tej czynności przez mocodawcę.

.

Natomiast druga strona umowy może wyznaczyć osobie, w której imieniu umowa została zawarta, odpowiednitermin do potwierdzenia umowy, ponieważ kontrahent musi mieć pewność, że zawierana umowa będzie ważna w obrocie prawnym.

Jeżeli mocodawca nie potwierdzi faktu zawarcia umowy, wówczas uznać należy, że umowa nie została zawarta. Oczywiście jest to ogólne wskazanie, bo zawsze w takich sytuacjach należy zbadać i ocenić konkretny stan faktyczny i zakres umocowania.

W trakcie potwierdzania ten kto zawarł umowę w cudzym imieniu, obowiązany jest do zwrotu tego, co otrzymał od drugiej strony w wykonaniu umowy oraz do naprawienia szkody , którą druga strona poniosła przez to, że zawarła umowę nie wiedząc o braku umocowania lub o przekroczeniu jego zakresu.

Natomiast jednostronna czynność prawna dokonana w cudzym imieniu bez umocowania lub z przekroczeniem jego zakresu jest nieważna. Jednakże gdy ten, komu zostało złożone oświadczenie woli w cudzym imieniu, zgodzi się na działanie bez umocowania, wówczas mamy do czynienia z obowiązującą zasadą dotyczącą zawierania umów bez umocowania.

Z kolei jeśli pełnomocnik po wygaśnięciu umocowania dokona w imieniu mocodawcy  czynności prawnej w granicach pierwotnego umocowania, czynność prawna jest ważna, chyba, że druga strona wiedziała o wygaśnięciu pełnomocnictwa  lub z łatwością mogła się dowiedzieć.

Zatem jak widać sprawa dotycząca udzielania pełnomocnictw jest niezwykle ważna. Ważne jest to komu takiego umocowania udziela się., jak również jaki jest zakres. Udzielenie pełnomocnictwa to nie tylko pomoc w załatwieniu sprawy, ale wyraz obdarzenia zaufaniem pełnomocnika. Dlatego też naprawdę warto zastanowić się komu się udziela pełnomocnictwa, czy powierza się wiadomości, które później mogą być wykorzystane do działania bez umocowania.

Samo pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do działania w zakresie czynności zwykłego zarządu. Do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu potrzebne jest pełnomocnictwo określające ich rodzaj, chyba, że ustawa wymaga pełnomocnictwa do poszczególnej czynności.

Natomiast jeśli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w takiej formie np. pełnomocnictwo w formie aktu notarialnego.

Pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie.

Ważne i o czym warto pamiętać, że nie mamy takiej sytuacji, że pełnomocnictwo udzielamy na wsze czasy. Otóż, nie, bo pełnomocnictwo może być w każdym czasie odwołane, chyba, że mocodawca zrzekł się odwołania pełnomocnictwa z przyczyn uzasadnionych treścią stosunku prawnego będącą podstawą tego umocowania.

W przypadku śmierci mocodawcy lub pełnomocnika, wówczas pełnomocnictwo wygasa, chyba, że w pełnomocnictwie inaczej zastrzeżono z przyczyn uzasadnionych treścią stosunku prawnego będącego podstawą pełnomocnictwa.

Dzisiaj na tyle, jeśli chodzi o kwestie związane z umocowaniem do działania innych osób. Kwestia dotycząca pełnomocnictw to bardzo rozległy temat, zatem powrócę do niego skupiając się na poszczególnych aspektach działania w cudzym imieniu i na rzecz danej osoby.

Jak widać bowiem kwestia umocowania jest bardzo istotna i chodzi o to, aby ustrzec się jakichkolwiek błędów w tym zakresie.

Tymczasem życzę wszystkiego dobrego na nowy tydzień, który się rozpoczął i pozdrawiam z zasypanej śniegiem Warszawy.