Jeśli chcemy sporządzić testament to oczywiście możemy to zrobić i rozporządzić swoim majątkiem po śmierci wedle swojego uznania. Jeśli przystępujemy do tej czynności warto co nieco wiedzieć czym jest testament, jaką powinien mieć formę, by nie okazało się, że doszło do sporządzenia testamentu, który w świetle prawa jest nieważny, bądź może być podważany. Spadkodawcy po śmierci jest zapewne wszystko jedno, ale spadkobiercy mogą ze sobą „wojować”, a jest to chyba nikomu niepotrzebne. Spadkodawca sporządzając testament też zapewne nie zakłada, że czyni to po to, aby skłócić przyszłych spadkobierców.

Rodzaje testamentów

Prawo przewiduje dwie kategorie testamentów:

1. zwykłe oraz
2. szczególne. 

Do pierwszej kategorii należy testament holograficzny czyli własnoręczny, testament notarialny oraz testament allograficzny.

Do drugiej kategorii należy testament ustny, sporządzony na statku powietrznym lub morskim oraz testament wojskowy.

Testament holograficzny czyli własnoręczny. Spadkodawca może sporządzić taki testament. Polega to na tym, że napisze go własnoręcznie, podpisze i opatrzy datą. To jest zapewne najprostsza metoda sporządzenia testamentu, ale w praktyce po śmierci spadkodawcy tego typu testamenty są bardzo często podważane. W rezultacie może to spowodować wieloletnie spory sądowe.
Testament notarialny. Przepisy nie określają  wymagań formalnych, jakim ma odpowiadać testament notarialny. Jedynie istnieje prawna możliwość sporządzenia testamentu w formie aktu notarialnego. Testament sporządzony w formie aktu notarialnego daje spadkodawcy duże bezpieczeństwo, iż wola spadkodawcy zostanie w całości wykonana zgodnie z testamentem. Ten rodzaj testamentów jest trudny do podważenia w przyszłości przez spadkobierców.
Testament allograficzny. Kolejną formą testamentu zwykłego jest testament allograficzny. Dla jego ważności konieczne jest spełnienie kilku przesłanek:
– ustne oświadczenie woli przez spadkodawcę wyrażone jest wobec odpowiedniej osoby urzędowej  i dwóch świadków,
– spisanie woli testatora w protokole z podaniem daty jego sporządzenia,
– odczytanie spadkodawcy protokołu z obecności świadków. Przy sporządzenie testamentu tego rodzaju muszą być obecni dwaj świadkowie,  podpisanie odczytanego protokołu przez spadkodawcę, osobę urzędową i świadków testamentu.

Testamenty szczególne:

Testament ustny. Taki testament można sporządzić w sytuacji, gdy istnieje obawa rychłej śmierci albo jeżeli wskutek szczególnych okoliczności zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub bardzo utrudnione. Wówczas spadkodawca może oświadczyć swą wolę ustnie przy jednoczesnej obecności co najmniej trzech świadków. Jednak jeden ze świadków albo osoba trzecia musi spisać oświadczenie spadkodawcy.

Testament sporządzony na polskim statku morskim lub powietrznym
Podczas podróży na polskim statku morskim lub statku powietrznym testator oświadcza swoją wolę wobec dowódcy statku lub jego zastępcy w obecności dwóch świadków. Dowódca statku lub jego zastępca spisuje ostatnią wolę spadkodawcy podając datę jej spisania i pismo to w obecności świadków odczytuje spadkodawcy. Pismo podpisują spadkodawca, świadkowie oraz dowódca statku lub jego zastępca.
Testament wojskowy. Szczególną formą testamentu jest istnienie testamentu wojskowego. Testament wojskowy może być sporządzony tylko w czasie mobilizacji, wojny albo przebywania w niewoli. Osobami uprawnionymi do korzystania z możliwości sporządzenia w ten sposób testamentu ograniczono do żołnierzy Sił Zbrojnych pełniących czynną służbę wojskową, pracowników cywilnych zatrudnionych w Siłach Zbrojnych i określonych w rozporządzeniu osób cywilnych towarzyszących Siłom Zbrojnych tj. członkowie personelu stowarzyszenia „Polski Czerwony Krzyż” i innych stowarzyszeń udzielających pomocy wojskowej służbie zdrowia, osoby wykonujące czynności duszpasterskie w Siłach Zbrojnych, członkowie służb pomocniczych i inne osoby wykonujące świadczenia osobiste na rzecz Sił Zbrojnych
i pozostałych osób cywilnych, jeżeli znajdują się na obszarze będących pod wyłącznym zarządem organów wojskowych albo na jednostce pływającej Marynarki Wojennej
lub na statku powietrznym należącym do Sił Zbrojnych.
O czym należy pamiętać?

Istnieje zakaz testamentów wspólnych

Testament może zawierać rozporządzenie dotyczące tylko jednego spadkodawcy.  Oznacza to zakaz sporządzania testamentów wspólnych, np. przez oboje małżonków.  W związku z tym, spadkodawcy nie mogą w jednym dokumencie składać wspólnych oświadczeń zawierających dyspozycje odnoszące się do ich majątku po śmierci spadkodawców. Tak sporządzony testament jest dotknięty nieważnością bezwzględną.

Odwołalność testamentu

Testament można odwołać. Jednak czynność taka może być zrobiona tylko przez spadkodawcę i to w sposób wyraźny, np. poprzez sporządzenie nowego testamentu lub anulowanie dotychczasowego.

Zdolność testowania

Zgodnie z przepisami sporządzać i odwołać testament może tylko osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych, zaś testamentu nie można sporządzić ani odwołać przez przedstawiciela. Zdolność testowania przysługuje wyłącznie osobie fizycznej mającej pełną zdolność do czynności prawnej co oznacza, że nie może sporządzić ważnego testamentu osoba, która nie ukończyła 18 lat (chyba że zawarła ona małżeństwo) oraz osoba ubezwłasnowolniona całkowicie i częściowo. Testament sporządzony przez osobę niemającą zdolności testowania jest bezwzględnie nieważny.